Olympisch Skateboarden en de invloed op skateboardcultuur.

De Olympische Spelen, het hoogst haalbare voor elke topsporter… Maar wat betekenen De Olympische spelen voor vrije sporten, zoals skateboarden? Vanaf het eerste gerucht, over Skateboarden als onderdeel van de Olympische Spelen in Tokio, stond de skateboard wereld in de fik. Is het juist goed, of juist slecht voor ‘’onze’’ cultuur, waar alles kan en mag?

Nine Yards Pier Parade 2022.10

Welke impact hebben de Olympische Spelen op de vrijgevochten skateboardcultuur?

Sinds het ontstaan van skateboarden, door Californische surfers in de jaren 50, staat skateboarden bekend als een van 's werelds meest vrije sporten. Het is verzonnen door surfers die zich verveelden, toen de golven te laag waren om te surfen. Het werd vooral uitgeoefend op straat, lege zwembaden en afwateringskanalen. Sinds die tijd is er veel veranderd qua technologie in skateboards, schoenen en skateparken, maar in de basis is er weinig veranderd. Skateboarden is vrij en kan door iedereen worden benaderd op zijn of haar eigen manier. Toch zijn veel skaters bang dat de Olympische Spelen deze vrijheden weg zullen nemen of veranderen.

Skateboardcultuur

Hoewel skateboarden intussen al bijna 70 jaar bestaat, kent de sport qua populariteit pieken en dalen. Nog maar twee decennia geleden was skateboarden vrijwel uitgestorven. Skateboarden was voor buitenbeentjes en werd door de massa gezien als een bezigheid voor kinderen. Door het ontbreken van faciliteiten en acceptatie waren skaters aangewezen op hun eigen creativiteit, vrijheid en doorzettingsvermogen.

Waar de meeste sporten geleid worden door organisaties, waren skaters aan elkaar toegewezen. De enige manier om verder te komen was door kennis uit te wisselen en elkaar dingen te leren. In de skateboard cultuur gaat het niet om winnen, maar om het aanmoedigen en respecteren van elkaar.

Tot de dag van vandaag is skateboarden ongetwijfeld een van de meest vrije sporten. Skateboarden wordt niet geleid door grote organisaties, maar iedereen kan en mag het op zijn eigen manier benaderen. De een gebruikt zijn board als vervoer van A naar B, de ander oefent maanden op die ene nieuwe trick. Juist het ontbreken van regels maakt skateboarden zo interessant.

Skateboard wedstrijden

In principe zijn skatewedstrijden niets nieuws, zo werd de eerste wedstrijd al gehouden in 1963 en zijn sinds die tijd nooit meer verdwenen. Sterker nog, sinds het ontstaan van de X-Games in de jaren 90, heeft de massa kennis kunnen maken met skateboarden. Dit heeft zeker geholpen aan de populariteit van de sport. Skateboarden werd opgemerkt door de mainstream. Wat gezorgd heeft voor een flinke toename van bijvoorbeeld skateparken en werden computer skate games, zoals Tony Hawk’s Pro Skater, een grote hype.

Ook werden er steeds meer wedstrijden georganiseerd. Vaak georganiseerd door bedrijven met hun roots in de skateboardcultuur, of door skaters zelf. Ondanks het wedstrijdelement was vooral het sociale aspect voor de meeste skateboarders het belangrijkst. Hier leerde je nieuwe mensen kennen, leerde je van elkaars tricks, en maakte je vrienden voor het leven.

Skateboarden op de Olympische spelen

Sinds de eerste geruchten over de toelating, van skateboarden op de Olympische Spelen, ontstond er veel verdeeldheid in de skateboardcultuur. Skaters waren bang voor het ontstaan van regels. Die opgesteld zouden worden door organisaties die totaal geen kennis hebben van de normen en waarden van de skatecultuur. Er heerste een grote angst dat het vrije imago van het skateboarden zou verdwijnen. Zouden er regels komen over hoe skateparken eruit moeten zien? En zal het biertje en jointje uit de skateboard cultuur verboden worden? Daarnaast zouden grote multinationals hun graantje willen meepikken van de opkomende populariteit en hiermee de veelal ‘’skater-owned’’ bedrijven verwoesten. Er ontstond een grote tweedeling qua pro- en anti Olympisch Skateboarden.

Regels en controles

Toen rond 2012 bekend werd dat skateboarden een onderdeel zal worden tijdens de Olympische Spelen in Tokio is er veel gebeurd. Zo zijn er in diverse landen (waaronder Nederland) speciale Olympische skateparken gebouwd. Deze skateparken zijn (veelal) exclusief toegankelijk voor de landelijke selecties. Er werd een Olympisch wedstrijd-puntensysteem ingevoerd. En speciale regels en trainingen ingevoerd voor juryleden van Olympische wedstrijden. Skateboarders kregen te maken met de eerste doping- regels en controles. Daarnaast kreeg het veel aandacht van mainstream media en nieuwskanalen.

Toch is het een heel interessant proces geweest voor skateboarden in het algemeen. Wat heeft het nou echt toegevoegd of afgebroken aan de skateboardcultuur in het algemeen? We kunnen nu makkelijk zeggen dat het qua populariteit veel gebracht heeft. Veel mensen hebben kennis kunnen maken met de sport en er worden meer skateparken dan ooit gebouwd.

Anti Olympisch Skateboarden

De grootste verandering is de tweedeling van skateboarden als een sport, en de cultuur. Waar de een het belangrijk vindt om de allerbeste te zijn, hecht de ander veel meer waarde aan de vrijgevochten skatecultuur en alle randzaken.

Hoe dan ook is het een heel interessant traject geweest en zien we nu de creativiteit van de skateboardcultuur des temeer naar voren komen. Tot op de dag van vandaag zien we nieuwe skater-owned bedrijven geboren worden, die overigens veelal grote support krijgen vanuit de scene. Meer dan ooit tevoren wordt de kennis van de westerse skateboard wereld enthousiast overgebracht aan de rest van de wereld. Ook zijn skate ‘’culture events’’, waar de fundamenten van de skateboardcultuur, plezier en samenbrengen voorop staan populairder dan ooit. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Dime Glory Challenge, Copenhagen Open, Pier Parade, Helride etc.

Toekomst van de skatecultuur

De afgelopen 10 jaar zijn erg interessant geweest. Of je persoonlijk nou voor óf tegen skateboarden op de Olympische spelen bent, het heeft uiteindelijk veelal positief uitgepakt. In elke stad of dorp is er tegenwoordig een fatsoenlijk skatepark te vinden en de skateboardcultuur heeft de wereld laten zien hoe veelzijdig, creatief en veerkrachtig deze is. Aan de essentie van skateboarden is weinig veranderd, iedereen kan en mag het nog steeds op zijn of haar eigen manier benaderen.

Met de toenemende populariteit van individuele sporten zien we een positieve toekomst, voor zowel skateboarden als sport en de skateboardcultuur.

Mathijs Tromp

Mathijs Tromp

- Founder & Co-owner at Flatspot Magazine